Powszechnie stosowaną praktyką na gruncie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jest kredyt kupiecki, polegający na wystawianiu przez dostawców produktów i usług faktur z wydłużonym terminem zapłaty.

W ten sposób nabywca jest kredytowany przez dostawcę, ale ten naraża się na zaburzenia w zakresie własnej płynności finansowej. Aby temu zapobiegać i utrzymać korzystne kontakty z kontrahentami, można wykorzystać usługi faktoringowe.

Na czym polega faktoring?

Faktoring jest specyficznym narzędziem adresowanym do firm, które udzielają kredytów kupieckich. Na podstawie umowy faktoringowej faktorant, czyli przedsiębiorca, zbywa na rzecz faktora, instytucji specjalizującej się w usługach faktoringowych, wierzytelności. Można więc powiedzieć, że przedmiotem obrotu w przypadku faktoringu są wierzytelności przysługujące faktorantowi z tytułu świadczenia usług, sprzedaży lub dostarczania towarów.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy faktoring jest korzystny, ponieważ pozwala na poprawę płynności finansowej. Spływ należności jest niemalże natychmiastowy, a nadal utrzymane są dobre kontakty z kontrahentami, korzystającymi z odroczonego terminu płatności. W księgowości od razu widoczne jest zwiększenie płynności finansowej firmy, co będzie wyraźnie zaznaczone w raportach finansowych, które można generować np. z programu do obsługi małych i średnich przedsiębiorstw raks sql. Z kolei faktor, tj. instytucja finansowa korzysta na nabywaniu nieprzeterminowanej, krótkoterminowej pieniężnej wierzytelności, pobierając z tego tytułu stosowną prowizję.

Trzy rodzaje faktoringu

W ramach umowy faktoringowej faktor, czyli instytucja nabywająca wierzytelności, kupuje od faktoranta, tj. przedsiębiorstwa, bezsporne, udokumentowane, nieprzeterminowane i niewymagalne wierzytelności. Tym samym nabywa prawo do nich samych oraz między innymi do roszczenia z tytułu zaległych odsetek.

Wyróżnia się kilka rodzajów faktoringu:

• faktoring pełny - nazywany również faktoringiem właściwym, w którym to faktor przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika w momencie cedowania wierzytelności;
• faktoring niepełny - analogicznie nazywany faktoringiem niewłaściwym, w którym ryzyko niewypłacalności dłużnika obciąża faktoranta, a w przypadku braku spłaty w terminie zobowiązania przez dłużnika, faktor ma prawo żądać od faktoranta zwrotu udostępnionych środków i dokonania regresu wierzytelności.
• faktoring mieszany - w jego przypadku faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika, podobnie jak w faktoringu pełnym, ale wyłącznie do określonej w umowie wysokości. Powyżej tej kwoty ryzyko spoczywa na faktorancie.

Umowa faktoringu

Polskie prawo nie definiuje w sposób jednoznaczny umowy faktoringowej, ale z uwagi na swobodę zawierania umów, wyrażoną w art. 353 Kodeksu cywilnego, można ją zawrzeć. Z prawnego punktu widzenia będzie to umowa nienazwana. Zwykle łączy ona w sobie elementy cesji wierzytelności, dyskonta wierzytelności oraz umowy sprzedaży. Koszty faktoringu ponosi usługobiorca, czyli faktorant.